Borsanın Dalgaları
- Son Güncelleme: Pazar, 09 Ekim 2011 13:47
- Cengiz EREN tarafından yazıldı.
- Gösterim: 9667
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası. IMKB ve diğer borsalar. Sistem çok karmaşık gibi görünüyor. Bilgi seanslarda hiç olmadığı kadar hızlı şekilde akıyor ve alım veya satım kararı ile sonuçlanıyor. Karar sonucu ise hemen ortaya çıkıyor.
Bildiğiniz gibi borsada alım satım daha önce tahtada yapılıyordu. Yine önceden borsa tek seanstı. Şimdi ise iki seans olarak alım ve satım yapılabiliyor. Disket emirleri ile borsada bir gün önceden karar verilebilmesi de artık mümkün. Alım Satımlarda ise aralıklar yeni değişti.
Borsada alım satım yapabilmek için seans odasını, telefonu, cep telefonunu, el ve ofis bilgisayarlarını ve interneti kullanabilmek mümkün. Bu, alıcı yada satıcıya büyük kolaylık sağlıyor, borsanın ilk günlerine bakıldığında. İMKB borsası ve aracı kurumlar dünyadaki örneklerine göre de çok gelişmiş durumda. Bütün bunlar önemli ama bilgiyi alıp ve karar sürecini doğru olarak tamamlamak gerekiyor. Titanik gemisi örnek gösterilebilir. Zamanının en gelişmiş gemisi Titanik ve batmaz deniyordu. Ama Titanik ilk seferinde battı. Öğrenmemiz gereken nokta nedir acaba?
Zira Titanik bir küçük tekneye çarpsaydı, hiç hasar görmeyebilirdi. Kendisi gibi bir tekneye çarpsaydı, batmayabilirdi. Ama bir buzdağına çarptı. Çapmasının nedeni Kaptan veya yardımcılarının duyu organlarını iyi kullanmadığını göreceksiniz. Karanlıkta geminin gittiği yöne doğru baksalar, buzdağını farkedip kazadan kurtulabileceklerdi.
Duyu organlarımızın önemini farketmemiz gerekiyor. Hayatımızın her içeriğinde kullandığımız ve bizi koruyan duyu organlarımızı borsada da iyi kullanmak zorundayız. İkinci önemli nokta ise borsa ve deniz bağlantısı. Büyük borsaları okyanusun derin taraflarına, küçük borsaları kıyılara benzetmek mümkün. Derinliği olan borsalar veya derinliği olan kağıtlar tanımları kullanılıyor. Derin olan denizlerde dalga aşağı ve yukarıya hareket eder. Derinlik dalga yüksekliğinden daha az olduğunda kırılma başlar ve biz beyaz köpükleri görürüz. Potansiyel enerji kinetik enerjiye dönüşmektedir.İşte bu noktalar borsa da para kazanılan veya kaybedilen noktalar olarak görülebilir.
Bir borsa oyuncusu seansta ve dışında inanılmaz sayıda bilgi almakta ve bu bilgiler ise o anda elinde olan ve olmayan kağıtlara göre duygusal(kinestetik) hareketlere neden olmaktadır. Ekrandaki her kağıttaki her kademe değişmesi duygusal hareketleri yönlendirmekte ve kendisini iyi ya da kötü hissetmesine neden olmaktadır. Elinizde olan kağıt tavan yaptığında hissettikleriniz, taban yapmasında hissettiklerinizden çok farklı. Bu durumun tersi duygusal hareketlerin yönünü değiştirecektir.
Borsayı siz neye benzetiyorsunuz? Ben borsayı insana benzetiyorum. Borsa denize de benzetilebilir. Borsada sahip olduğunuz lot miktarı sizin “surf” tahtanız. Eğer “surf” tahtanız büyük ise derinlerde olmak zorunluluğu ifade edilebilir. Derinliği olan kağıtlarda veya derinliği olan borsalarda. “Surf” tahtanız küçük ise kıyıda dolaşabilirsiniz. Surfçüler dalganın üzerine çıkıp düşmeden kıyıya ulaşmaya çalışıyorlar. Alım satım yaparak endeks üzerinde “surf” yaptığınızı söylemek mümkün olabilir mi? Doğru kararları verdiğinizde “surf” tahtanızı büyüterek elinizdeki lotları arttırabilir ve kıyıya çıktığınızda rahatça dinlenebilirsiniz veya derinleredoğru gidebilir, daha doğrusu riskli kağıtlardan, derinliği olan kağıtlara geçebilirsiniz. Ama bunu tersini yaptığınızda elinizde “surf” tahtası kalmayabilir.
Borsada sürekli olarak hareket yaşanmakta. Gün içinde olan dalgalar, haftalık, aylık, yıllık dalgalar, trendler bunun bildiğimiz örnekleri. Dış dünyadan gelen haberler karşısında kamuoyunun ve sizin hissettikleriniz borsa eğrisi üzerine aynen yansıyor. Herkes kendisini iyi hissettiğinde borsa da kendisini iyi hissediyor ve yükseliyor. Herkes kendisini kötü hissettiğinde ise borsa düşmeye başlıyor. Borsada oynayanlarda ise bu duygular elde olan ve olmayan kağıtlara göre değişiyor.
Anlaşılması gereken borsanın duyu organlarınızla, algılarınızla, kaynaklarınızla ve hissettiklerinizle ile çok bağlantılı olduğu. Bu bağlantıları yönetebilir duruma geldiğinizde borsa sizin için yeni kaynaklar yaratabilir. Ama gidecek başka bir yeriniz, yapacak başka işiniz olmadığı için borsada alım satım yapıyorsanız, “surf” tahtanızı veya lotlarınızı kaybetmek tehlikesi ile karşı karşıya kalıp, “borsa oyuncusu” olmaktan uzaklaşarak, “borsa seyircisi” durumuna düştüğünüzde, Kim Beşyüz Milyar İster yarışmasında 250 Milyar liralık soruyu yanlış cevaplayıp 16 Milyar kazanan kişinin ruh halini sürekli olarak yaşar hale gelebilirsiniz..
Cengiz Eren NLP Uzmanı ve Eğitmeni
23 Nisan 2003