Sigmund Freud, Carl Gustav Jung, Psiko-analiz
Yakın zamanda Freud ile ilgili kitapları okuyorum. Yazdığı Cinsellik Üzerine kitabı dönemi için oldukça devrimci düşünceleri taşıyor. Ama yaşadığı döneme göre devrimci. Zira çoğu kavram ilk defa dillendiriliyor. İnsanları ve bu konuda çalışanları hala etkilemeye devam ediyor.
Diğeri ise, Intrepretation of Dreams. Bugün bile rüya analizi yapmaya çalışan psikolog ve psikiyatrlar var. Bu kitapta yazıldığı ve yayınlandığı tarih itibarı ile yine devrimci nitelikler taşıyor olsa bile ama bugün ise anlamını yitirmiş duurumda.
İnsanı anlamak ve öğrenmek yolunda birçok düşünce, kavram ve teori üretiliyor. Freud'un hayatını ve çalışmalarını incelediğimizde ise, önemli noktalar görüyoruz.
İkinci Evliliğini yapan Baba, Genç anne, Anne ile aynı yaşta üvey Kardeşler,
Doğduğunda annesi 20'li yaşlarda ve babasının ise ilk eşinden olan çocukları da annesi ile aynı yaşlarda. Daha da ilginç olanı üvey kardeşlerinden biri evlenmiş ve çocuğu olmuş. Böylece Freud dünyaya gelirken amca olarak isimlendirilebilir. En iyi anlaştığı kuzenlerinden biri olacaktır, ilerleyen yaşlarında.
Genç bir anne ve orta yaşlı ikinci bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Freud'un annesine bağlılığını arttırması sonucunu sağlayacaktır. Üvey kardeşlerinin olması annesinin kendi annesi olmasını sağlarken, babası ile ilgili sahip olma duygusu hep eksik kalacaktır. 3 yaşında iken ailesinin mali zorluklar nedeni ile Freiberg'den Viyana'ya taşınması da önemli bir noktadır. Babası mali zorluklara rağmen ailenin akıllı çocuğu Freud'un okuması için her türlü desteği verecektir.
Onania etkisi
Onania'nın (coutis interruptis) kötü olduğuna inanması, çocuklarının sayısının artmasını sağlamıştır. Tek kişilik seks kitabının yorumunda bu konuyu okuyabilirsiniz.
İlerleyen yıllarda bunun yanlış olduğunu söyleyebilecek ve bu etkiden kurtulacaktır. Ancak onania'nın etkisinden kutulmasıbu uzun bir zaman süreci gerektirecektir.
Freud'un Çalışmaları
Aldığı tıp eğitimi sonrasında Nöroloji konusunda çalışmaya başlar ve sonrasında hipnotik telkin konusu hayatına girer ve Charcoat ile çalışmaya başlar. Ancak bir müddet sonra hipnoz'un da yeterli olmadığını anlayacaktır. Yaşanan bir travmanın hipnotik telkin yolu ile hatırlanması yaşanan histeriyi önlediğine dair teorisi bir kaç denemede başarılı olursa da, yetersiz olduğu anlaşılır. Teoride yaptığı değişiklik serbest çağrışım yolu ile yapılan konuşmanın yararlı olduğuna dir inanci psiko-analiz'in ortaya çıkmasını sağlar. Böylece Psikoloji ve psikiyatri bilimi de ortaya çıkacaktır.
Çok çalışan, yazan, gözlemleyen ve elde ettiği sonuçları teori ve kuramlaştımaya çalışan Freud önemli bir yol katetmiştir.
Rüya Analizleri
Ancak Interpretation of Dreams kitabında çocuklarının rüyalarını üzerinde bile çalıştığını görüyoruz. Onları nesne (subject) olarak kullanabilen Freud çocuk cinselliği konusundaki bulgularını onlar üzerinde deneyerek kullanmış olabilir mi? Burasını bilebilmemiz tabii ki mümkün değil.
Viyana'da o dönemde yahudi karşıtlığının olması kendi kariyerinde kişisel zorluklar ortaya çıkaracaktır. Üvey ağabeyleri İngiltere'ye yerleştiği için, İngiltere'ye hep gitmekve yerleşmek ister ama ancak Hitler'in Avusturya'yı işgal etmesinden sonra ve ölümünden bir yıl önce zorunlu olarak İngiltere'ye göç edecektir. Naziler onların kitaplarını ve notlarını yakarlar. Çocukluğunda 3 yaşındaki zorunlu yer değiştirme, 82 yaşında zorunlu yer değiştirme olarak tekrarlanacaktır.
Burada Jung ile arkadaşlığı ve birlikte çalışması ve birbirlerine rüya analizleri yapmaları başlangıçta iyi olsa bile, daha sonra çatışmalara yol açar ve ayrılırlar. Ayrıldıklarında ise birbirlerini ve kavramlarını eleştirmeye başlarlar.
Carl Gustav Jung, Arian Irk, Göring ve Hitler
Bugün C.G. Jung'un teorileri ile eğitim veren kişiler, kurumlar, kuruluşlar olduğu görülmektedir. Ancak Arian Irk felsefesinin yaratıcısı Nietzche gibi, Jung'da Arian ırkı savunmakta ve şaşırtıcı bir sonuç daha ortaya çıkmaktadır. 3.ncü Reich (Hitler)'in Psikolojik araştırma ve Psikoterapi Merkezi şefi M.Herman Göring ile aynı görüşlere sahip olması kadar, biriikte çalışması çok ilginç sayılabilir.
Yahudi toplama kamplarında acı uygulanarak elde edilen sonuçlar Jung tarafından kuramlaştırılmış olabilir. Bu gün Jung'cu düşünce üzerinde bilgi almaya çalışan kişilerin bu konuyu dikkatli olarak incelemeleri yararlı olur. (Richard Wolin, Seduction of Unreason Sayfa 63-88) Bu anlamda Jungean Pisikoloji faşizm kalıntıları taşımaşı şaşırtıcı olmayacaktır.
Endüstri Devrimi ve Psikoloji
Freud'a dönersek, çok sayıda insandan etkilenmiş ve çok sayıda insanla birlikte çalışmıştır. Psikoloji üzerindeki çalışmalar ve psikoanaliz'in gelişmesi ile endüstri devrimi ile bağlantılı olduğunu düşünmek ilginç olabilir. Üretim hattından çıkan insanları üretim hattına tedavi ederek geri döndürmek ve genel olarak insanların daha kolay yönetilmelerini sağlamak. Kendisinin kokainin tedavide kullanılmasını sağlamaya çalışması ve kendisinin de kokainman olduğunu öğrenmek, bana ilginç geldiği gibi sizlere de ilginç gelebilir.
Çok sayıda insanla çalışan Freud, sonuçta yalnız kalmaya devam edecektir. Ailesinin kendisinden beklentisi, yaşlı babası ve genç annesine hissettiği duygular, çocuk cinselliği üzerinde yaptığı çalışmalar, yeni bir bilim dalı oluşmasını sağlar görünürken, kendi zihninde hissettiği duygular ve sorunlarının teori içine aktarılmasını sağlamaktadır. Bu anlamda çok önemli gelişmeleri ortaya çıkarabilecek çalışmalar, cinselliğin psiko-analiz içine taşınması ise, bilim dalının gelişmesini engeller hale gelmiş olabilir
Hissettiği yalnızlığı, eşine ve arkadaşlarına yazdığı uzun mektuplarla ve kitap yazma ile aşmaya çalışan Freud, bireysel olarak elde edilen terapilere ait sonuçlardan teori üretmeye çalışması, her insanın özel olduğuna dair inancı olmadığını da göstermektedir.
Psikoseksüel gelişimi 5 Bölüme ayıran Freud
Birinci Seviye : Oral (Meme emerken ağızdan zevk almak)
İkinci Seviye: Anal (anüsten zevk almak, tuvalette uzun süre oturmak)
Üçüncü Seviye: Fallik (Penis veya clitoristen alınan zevk, mastürbasyon)
Dördüncü Seviye: Saklanma (cinsel motivasyonun saklanması)
Beşinci Seviye: Genital (Penis veya vajinadan zevk almak, cinsel ilişki)
Bu seviyeler tam olarak tamamlandığında normal bir yetişkin olunacağını iddia etmektedir. Bu seviyelerdeki eksikler, kişinin cinsel gelişimi üzerine ketler vuracak ve başka sorunların ortaya çıkmaya sağlayacaktır, şeklinde ifade etmektedir. Okullarda ders olarak okutulmaya çalışılan bu yapı, çocuk tacizlerinin ve mastürbasyonun ne etkiler doğurduğunu açıklamaktan uzaktır.
Freud bu gözlemleri nasıl yapmıştır. Bunlar görüştüğü kişiler midir? Kendisi ve kendisinin yaşadığı duygular mıdır? Yoksa nesneler çocukları mıdır? Bilememekteyiz.
Freud'un olsun, Aryan Irk'ın üstün olduğuna inanan Jung'un farketmediği en önemli noktalardan biri, bilinçaltı tanımlamasının onlara getirdiği sınırlardır. Bilinçaltı tanımlaması, psikoloji ve psikoterapinin bir meslek dalı olmasını sağlarken, farkında olmadıkları bir sınırı da bu bilim dalına getirecektir. Tıp mesleğinden bu alana geçen Freud, tıpkı tıptaki gibi teşhis koymaya çalışmakta, bu da tedavi ettiği kişi açısından önemli sorunlara yol açmaktadır.
Zira çoğu kişi kendilerine teşhis ve tanı konulduğunda, konulan teşhise uygun davranarak, olmayan bir şeyi varmış gibi gösterip, sorunun gerçekmiş gibi gösterebilirler.
Farketmedikleri ise yaşanan tecrübelerden sonucunda oluşan stratejilerin “içeriksiz” olarak hayatı ve yaşanacakları etkilediği, farkında olarak değişmeye çalışan kişinin değişimini zorlaştırdığı, hatta engellediğidir. Böylece sorunlar artmaya devam edecek, kişi benim sorunum daha da büyük diyerek, biraz daha ümitsizliğe kapılmayı sağlayacaktır.
Kendi Sorunlarını ve İnançlarını Bilgi içine Aktarmak
Onların buldukları kavramlar ve sorunların kendileri ile ilgili olduğunu görmek Psikoloji biliminin önünü açacaktır. Her bilgi o bilgiyi üretenin zihnindeki virüsleri taşıyabilir. O yüzden bilgiye tavır koymak ve bilgiyi yorumlamak, fırsat ve seçeneklerimizi arttırıyorsa, bilgiyi zihnimize almak en önemli noktalardan biri sayılmalıdır. Bugüne bakıldığında bilinçaltı'nın tanımının yanlış olduğu ve insanın yaşadığı herşeyi küçük bir çaba ile hatırlayabildiğidir. Hatırlamasa bile geçmişte yaşanan olaylarla ilgili duygular, yaşanan içeriğe bağlı olarak serbest çağrışım yolu ile kişinin vücudunda hissedilmektedir.
400 Yılan Balığının Kesilmesi
Yılan balığı anatomisi ödevini yaparken 400 yılan balığını keserek açıp inceleyen Freud, daha sonra rüyaları, insan zihnini, cinselliği işlemeye başlamış ve kendi zamanının çok ötesinde bilgileri ifade etmeye çalışmıştır. Ancak kendi sorunlarını teorileri içine taşıdığını farketmemiş ve söylediği radikal bilgiler çok sayıda izleyicisinin oluşmasını sağlamıştır. Hayatında yaşadığı yalnızlık duygusu, en sonunda Corresponding Member of Royal Society'ye seçilmesini sağlamış ve döneminde yarattığı mesleğinde en tepeye ulaşarak yine yalnız kalmasını sağlamıştır. Tıp okumasaydı ve başka bir alanda çalışıyor olsaydı, psikolji bilimi bugün başka şeyleri konuşuyor olabilirdi
Cengiz Eren
http://www.erenlp.com
İlgili Linkler:
Psikoloji Mühendisliği ve Zihinsel Matematik
Tek Kişilik Seks kitabı ve NLP Yorumu
Tek Kişilik Seks kitabı ve NLP Yorumu
İletişim
