Yeşim Ceren Bozoğlu Tavsiyesi

Bir arkadaşımın tavsiyesi ile iki film seyrettim. Bu filmleri seyrettiğimde birazdan aşağıda okuyacağınız yorumları yazmak istedim.  Ne hissettirdiyse ve aklımda ne kaldıysa. Bu filmler sayesinde daha önce düşündürtülen, şimdi apaçık hale gelen, yeni bir kavram da ortaya çıkmış oldu.

Yaşanılasılıksız

Kavramın adı "Yaşanılasılıksız". Bu kavramla ilgili bilgiyi yakın bir zamanda kayda geçirmek istiyorum.

Requiem for a Dream

Filmlerden ilki Requiem for  a Dream idi. Rüyaya ağıt olarak tercüme ebileceğimiz film, kapalı bir çevre içinde kalan bir anne, çocuk ve arkadaşlarının hikayesi. Geleceğe dair umutlar, beklentiler, kazanmak ve başarılı olmak için yapılan planlar ve tabii ki ün. Oğlu ile tek başına yaşayan anne, sürekli olarak oğlunun uyuşturucu almak için sattığı televizyonu gider satın alır, yeniden ve yeniden. Zenci  olan arkadaşı ve zengin ailenin tek başına yaşayan kızı da sevgilisidir. Uyuşturucu almak için satılan televizyon anne tarafından yeniden ve yeniden eve götütülürken, onlar maddeyi alıp uçarlar, zihinlerinin farklı kanallarını açarak ve tabii zehirlenerek.

Medyanın Gücü

Anneye gelen telefon televizyondaki bir yarışma programına daveti anlatır. Andy Warhol'un herkes 15 dakika ünlü olacaktır cümlesi etkisini burada da gösterir. Anne kırmızı renkli elbisesini giymek ister ama sığamaz. Mektup gelmesi bile arkadaşları arasında ünlenmesini sağlar ve tabii her kadının yapmak istediği gibi zayıflamaya çalışır. Televizyon onun herşeyidir ve şimdi programa çıkacaktır. Bütün ülke onu tanıyacaktır. O yüzden güzel olmalıdır ve kırmızı elbisesinin içine girmelidir.  Doktora gider ve zayıflama hapları alır ve zayıflamaya başlar.

Benzer zamanda çocuk hayallerini büyütür. Uyuşturucu alıp ikiye bölerek satmayı planlarlar zenci arkadaşı ile.  Amaçları kendilerinde uyuşturucuya almaya ihtiyaç duymayacak kadar uyuşturucuları olmasıdır. Bu plan güzelce işler görünür. Hem alırlar, hem kullanırlar ve hem de satarlar.

Zayıflama hapları kullanan anne ise zayıflamanın hızlanması için dozu arttırır.  Bu sırda iyi para kazanan çocuk annesine yeni bir televizyon bile alır ve aynı zamanda annesine bu ilaçların zararlı olduğunu söyler ve kullanmamasını ister. Tabii ki kendisi uyuşturucu kullanan biri için bu cümleler garip bir çelişki sayılabilir. Kendi düştüğü duruma annesinin düşmesini istememektedir belki de.

Uyuşturucu

Bu noktada belki uyuştucu için bir açıklama yapmak gerekebilir. Uyuşturucu aslında isim olarak yanlış kullanılmış tanımlamadır. Zira kişi uyuşturucu aldığında zehirlenmekte ve bundan dolayı beyinde ortaya çıkan salgılar algıyı değiştirmektedir. Değişen bu durum kişinin farkında olmadığı kaynaklarını ve en önemlisi algılarını açmakta ve algılar daha önce hiç yaşanmamış noktaya yükselmektedir. Etkisi geçtikten sonra algı yeniden normale dönmekte ve yaşanan normal durum kişiye birkaç kat yavaş gelmeye başlamaktadır. Yeniden yüksek algı düzeyini yakalamak için yeniden daha fazla madde alınmalıdır.  Zira vücut geçmşte alınan maddeye karşı tedbirlerini çoktan almıştır. İşte bu anlamda madde alındığı zaman kişi hareket edebilmekte madde alınmadığı zaman ise uyuşmakta ve yavaşlamaktadır. Uyuşturucu acının hissedilmemesi anlamında kullanılmış olsa bile, bu anlamda yanlış sayılabilir.  Zehirleyici belki daha anlamlı olacaktır, uyuşturucu adından.

Ağıt

Anne, çocuk, arkadaş ve sevgilinin hayatını izleyen film sonuna doğru tam bir ağıta dönüşür. Hayallerin hiçbiri gerçekleşmediği gibi, sonuçları -siz de filmi seyrederseniz- çok çarpıcı ve hazindir. Hayallerinin çok ötesinde farklı noktalara bir anda savruluverirler. Sonuç tam bir ağıttır, gerçekten. Sevgisizlik ve yalnızlık, ün tutkusu, uyuşturucu kullanımı ve sonra da paramparça olan hayatlar.

Dış Önermeler NLP

Dış önermelere açık hale geldikten sonra zihne atılan bir virüsün etkileri düşünüldüğünden çok farklı olacak ve farkında olunmayan bir hipnoz yaşanmasını sağlayacaktır.  Zaten çoğu zaman kişi gerçekleri göremez hale geldiğinde, bu durumu yaşamaya devam etmek isteyecek ve olmayan hayalleri dış önermelerle şekillendiğinde tıpkı bir balonun yükseldiği zaman şişmesi gibi büyüyecek ve çok yüksek bir noktada basınç iyice azaldığında patlayacak ve düşüş sert ve acı verici olacaktır. Sonrası halisünasyonlar, kayıplar, özgürlüğün sona erişi ve dış önermeleri her şekilde ve içerikte kabul etmek sürecı başlayacaktır. 

Hayatınızı siz yönetmek istiyorsanız, kendinizi korumanız gerektiğiniz de farketmelisiniz. Nasıl mı?

Cengiz Eren

NLP Uzmanı ve Eğitmeni

http://www.erenlp.com

#requiemfor a dream #ünlüolmak #hayaller #uyuşturucu #cengizeren #zihinseldetoks

• Eyes Wide Shut Gözü Tamamen Kapalı Stanley Kübrick Tom Cruise Nicole Kidman
• Steve Jobs Stanford Konuşması Hazin Öyküsü (NLP Yorumu)
• Metropolis FRitz Lang filmi Lion Oscar adayı bir film
• Blue Jasmin Mavi Yasemin
• Oscar ve Temizlik Posta Gazetesi Yazısı
• Oscar Adayı Patriots Days Kara Gün

Astım hastası olmasından dolayı oyun oynamayan bu yüzden daha çok sinemeya götürülen Martin Scorsese, Amerikan sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden biri. Filmleri 80 Oscar adaylığı ve 20 Oscar kazanmış durumda. Filmografisi işe aşağıda.

Martin Scorcese

1988 yılında çevirdiği ve tartışmalı Last Temptation of Christ filminden sonra 2016 yılında Silence filmini çekmiş. Andrew Garfield, Adam Driver ve Liam Neeson'un başrollerini oynadığı film 6 dalda Oscar'a aday olmuş.

Koyu bir katolik olan Martin Scorsese bu filminde Japonya'ya giden misyonerlerin yaşadıklarını gözler önüne seriyor.

Hacksaw Ridge filminde oynayan Andrew Garfield bu filmde de başrolde. Daha önce giden ve kendisinden haber alınamayan rahibi bulmaya gitmeleri ile başlayan macera, rahip ve kurtarıcı bekleyen inanlı köylüler ve köyler arasında geçiyor. 1700 yıllarda geçen film o yıllarda güçlü kast sisteminin hristiyanlığı düşman görmesi ile kanlı sonuçlar ve çarmıha gerilmeleri de gösteriyor.

Misyonerlik ve Japonya

Köylüler kendilerini kutsayacak rahiplerini bulduklarında çok seviniyorlarsa da, Rahipler yakalandığında üzülüyorlar. İsa'ya inanmadıklarını göstermek için üzerinde İsa görüntüsü olan bir ikon üzerine basmaya zorlanıyorlar.

Yaşanan o baskı ve zulümden sonra Japonya'da hristiyanlığın neden yayılamadığını ve rahiplerin bile kripto hristiyanlar haline geldiğini görüyoruz.

Sabetay Sevi

Bu tıpkı benzer dönemde 17. yüzyılda kendisini Mesih ilan ederek 10 Emiri 18 emir haline getiren Sabetay Sevi'nin yaşadıklarına benziyor. Kendisini mesih ilan ettikten sonra (1666 yılında) kendisini tehlike olarak gören hahamların şikayeti üzerine önce Gelibolu'ya hapsedilen sonra da müslüman olan Sabetay Sevi ve taraftarları hayatlarına kripto olarak devam ediyorlar. Bunlara ise dönme dendiğini biliyoruz.

Bu yüzyılda da kendisini ve inançlarını gizleyen çok sayıda insan olduğunu biliyoruz.

Scorsese bu filmi ile daha önceki filminde olduğu gibi iyi bir katolik olduğunu göstermeye çalışmış. Bu filmi de diğer bir çok fikmi gibi Oscar'a 6 dalda aday olmuş durumda. Dünyada dinler arası savaş'ın olduğunu düşünürsek filmin iş yapması gerekiyordu. Ancak listede de görüldüğü gibi Noel'den iki gün önce 23 Aralık 2016 da gösterime giren film 13 Milyon dolar getiri sağlamış durumda. Daha güzel bir olabilirdi, geçmişte Martin Scorcese'nin çevirdiği diğer filmler düşünülürse.  Departed ve diğerleri örnek olarak.

fCengiz Eren 

http://www.erenlp.com

NLP Uzmanı ve Eğitmeni

 Wikipedia

The House That Jack Built Jack'ın Yaptığı Ev

Lars Von Trier filmi. Bir önceki Nymphomaniac 1 ve 2 filmleri gösterimleri Türkiye'de yasaklanmış olan Lars von Trier. Psikoloji ve Psikiyatrı konusunda çarpıcı sonuçlar ortaya çıkaran, konulan teşhislerin aslında çok yanlış olduğunu iddia eden Lars Von Trier.

Obssesive Compulsive Bipolar

Bu filminde OCB Obsessive Compulsive Bipolar konusu inceleyen Lars Von Trier, psikoloji bilimine de farklı bir bakış sergiiyor. Başrolünü Matt Dillon'un oynadığı film, şaşırtıcı bir bölümle başlıyor. Birinci vaka ilginç. Olmayanı oldurmaya çalışan ve atasözü ile ifade edilirse, “Eşeğin aklına karpuz kabuğunu düşürmek” anlamında bir başlangıç. Kriko'nun da önemli bir işlevi var.

OCB takıntıları olan kişinin ortaya koyduğu davranışlar, yapmaya çalıştığı ev maketleri, mükemmele ulaşma çabaları, filmde gayet güzel aktarılmış.

Freud Cinsellik ve Psikolojik Teoriler

Psikolojik teorileri eleştirel şekilde gözden geçiren yönetmen, karanlıkta ve yolculukla yapılan itirafları ve bilinçaltı kavramını da eleştiriyor. İnsanın varoluş ve yokoluş süreçlerini gözden geçirirken çürüme ve bakteriler arasındaki bağlantıları da kendi görüşlerini katarak aktarıyor. Filmde sürekli bir tatmin edilme isteği ortaya konmasına rağmen, Freud'un bahsettiği cinsellikten eser yok.

Tatmin ve Tekrarlar

Yaptığı eylemlerde giderek OCB takıntılarının azaldığını farkettiğinde işi giderek ilerletiyor, gerçek hayatta kuramadığı evini, buzhanede kurmayı başarıyor. Ancak farklı takıntıların üremesi ile birlikte sınır tanımamaya başlaması ve bir an önce isteklerinin tatmin edilmesini sağlamaya çalışırken tedbirsiz davranma sonucunu ortaya çıkarıyor. Tıpkı araba ile gideceği yere bir an önce ulaşmak isteyip kaza yapan insanlar gibi.

Duygusal değişimlerin nasıl gerçekleştiğini sokak lambaları ile anlatan filmin görülmesi yararlı olabilir. Geçmiş, gelecek ve an arasındaki bağlantılar çok güzel şekilde görsel olarak anlatılmış. Tatmin olma süreçleri yeni doyumsuzlukları da beraberinde getirdiği gibi yeni tatmin arayışlarını da ortaya çıkarıyor.

Nefes Alma Nefes Kesme

Tabii ki bütün bu yaşananların temelinde çocukluk ve nefes var. Nefes ve çimen arasındaki bağlantılar, daha sonra nefes kesilmesi süreçlerini de ortaya çıkaracaktır. Yalnızlık ise önemli bir etken. 

Filmografisinde çok tartışmalı filmler olan Lars Von Trier'in, bu filmi de önemli tartışmaları ortaya çıkarabilecek diyebiliriz.

Takıntılı İnsanlar

Bir anlamda, koleksiyonerlerin, obje toplayıcılarının, hızlı araba meraklılarının, yazarların ve sanatçıların kendilerini nasıl motive ettiklerini ve tatmin süreçlerini de anlıyoruz. Takıntılar önemli bir motivasyon kaynağı. Daha iyisini, daha yenisini ve en mükemmelini yapmaya çalışmak bir çok insanın yapısında var.

İnsanın hem çok kırılgan, hem de çok yalnız olduğunu da vurgulayan film, rezidanslarda ve apartmanlarda oturup birbiri ile iletişimi kalmayan yalnız insanlar topluluğunu çok iyi anlatmış. Gerçeği söylesenizde inanılmadığı halde, insanın değil, malın korunduğu bir dönemi yaşadığımızı da ifade ediyor.

Nymphomaniac Filmi

Nyphomaniac filminin ikisini de seyretmiştim. Bir türlü tatmin olmayan cinsel arzularını tatmin etmeye çalışan ve bulamayan bir kadının hiskayesi idi film. Ancak film “ben ninfomanyağım ama orospu değilim” sahnesi ile bitiyordu. Seyredenler bu yorumun ne olduğunu farkedebilirler.

Matt Dillon takıntılı, soğukkanlı bir karakteri gayet güzel oynamış. Tarantino'nun kanlı Kill Bill filmlerinden tanıdığımız Uma Thurman ise sadece birinci vakada yer alıyor.

Filmde Kill Bill'deki Bang Bang şarkısına ve hem de Stanley Kubrick'in Full Metal Jacket filmine çağrışımlar ilginç. Sadece Bang Bang değil bir Bang var, birinci vaka'da.

Bilinçaltı BilinçDışı

Bilinçaltı kavramını hem tarifleyen ve hem de itiraflarla ortaya bilinçaltı yolculuğu görülmeye değer. Freudian ve Jung'cu yaklaşımlara ve kavramlara vurulan bir darbe olarak görülebilir, film. Çürüme, Cennet, Cehennem gibi kavramlara da farklı yorum getiren Lars Von Trier, psikoloji ve psikiyatri bilimine açtığı savaşı bu filminde de sürdürüyor ve sürdürmeye devam edecek gibi görünüyor.

Filmi görmenizi tavsiye ederim. İkinci defa izlediğinizde daha derinliğine anlaşılması mümkün olacaktır.

Cengiz Eren

http://www.erenlp.com

İlgili Linlkler:

• Sigmund Freud Carl Gustav Jung ve Psiko- Analiz
• Atatürk\'ün Psikanalitik Biyografisi Vamık Volkan ve Yorum
• Tek Kişilik Seks kitabı ve NLP Yorumu
• Stanley Kubrick
• A ClockWork Orange Otomatik Portakal
• Otomatik Portakal veya başarıya programlanan zihinler

The Tale – Öykü

İnsan hayatında yaşananlar ve sonrasında algılananlar yıllar içinde değişir mi?

İlkokulun Merdivenleri

İlkokula başladığım ilkokulu hatırladığımda dokuz on basamaklı bir girişi olduğunu düşünürdüm, aklıma geldikçe. O merdivenlerde arkadaşlarımdan birinin “yeşil ördek gibi daldın göllere” türküsünü de söylediğini hatırlardım. Arkadaşım sonrasında türkücü olmuş muydu? Bilemiyorum. Yüksek girişli merdivenin üst katladında söylediği türkü de aklımda idi.

Yıllar sonra ilkokul birinci sınıfa başladığım okulumu ziyarete gittiğimde şaşırmış, çok şaşırmıştım. Kocaman olduğunu düşündüğüm bahçe ufacıktı. Merdivenler ise, sadece üç basamaktı. Gerçeğin zihnimizde nasıl değiştiği görüp hayretler içinde kalmıştım.

Jennifer Fox

Jennifer Fox'un kendi hayatında yaşadığı tecrübeden yola çıkarak çektiği film, hem güncel bir konuyu işlerken, gerçeğin zihnimizde nasıl değiştiğini de anlatıyor. Gerçek ortaya çıkmaya başladığında, izleyiciler de şaşırmaya başlıyor.

Hikayeler Çok Şey Anlatır

"Size güzel bir hikaye anlatacağım" diye küçük bir çocuğun anlatımıyla başlayan film, yıllar sonra annesinin bu hikayeyi bulup okumasıyla farklı bir çehre kazanıyor.

Artık kırklı yaşlarda bir kadın olan çocukluğunda yazdığı hikayeyi kendisi okuyup araştırmaya başladığında, gerçeğin değiştiğini farketmesini sağlıyor. Kendisine ata binmesini öğreten hocası ile yaşadığı duygusal durumun 15 yaş civarında olduğunu hatırlarken, 13 yaşında buluğa bile ermemiş bir çocuk olduğunu anlıyoruz.

Gerçekler ortaya çıktığında durumun önce tacize ve sonra tecavüze kadar gittiğini görüyor  Küçük kızın duyguları, aile içindeki yalnızlığından yararlanan adam, kendisine özel ve değerli olduğunu söyleyerek bağlıyor. Sevgiyi bulduğunu duşünen çocuk ise, isteneni yapmakta zorlansa da farkettirmiyor.

Anne diğer çocukları ile ilgili, baba ise. İşleriyle. Anneanne durumu farketmesine rağmen, bunu kimseye söylemiyor. Sonrasında olanları ise filmi izleyerek öğrenebilirsiniz.

Taciz ve Suçlular

Film bizlere, eğer bir cinsel taciz veya tecavüz varsa, bunda tecavüz edenin suçu olduğu kadar, çocuğu koruyamayan annenin, babanın, yakın çevresinin, öğretmenlerin de suçlu olduğunu anlatıyor.

Türkiye'de yaşanan cinsel taciz ve tecavüz vakalarında da aynı sonuç geçerli sayılabilir. Çocuklarına gerekli özeni göstermeyen anne ve babalar, yakın çevresi ve öğretmenler de hiç bir şey farketmemeleri olduğu kadar, farkettirkleri halde harekete geçemedikleri durumlarda  suçlu sayılabilirler.

Yazılan Bir Hikaye

Yaşadığım bir tecrübe de şöyle idi. Girdiği hikaye yarışmasında hikayesi ile ödül kazanan öğrenci jüri, öğretmenleri, annesi babası tarafından tebrik edilirken hikayedeki şu cümleye hiç dikkat etmemeleri, hikayeyi yazan çocuğun daha sonra ihtihar girişiminde bulunacağını farketmemeleri de onların suçu olsa gerek. Çığlık şeklinde yazılan ”düşünceler intihar etmiyor, özgürlüklerine kavuşuyordu” cümlesi herkes tarafından beğenilmiş olsa da, bunun bir mesaj olduğunu kimse algılamamıştı. Sonrasında ise intihar girişimi gerçekleşmiş, çocuk tesadüfen hayatta kalmıştı.

Bu filmde de hikayesini sınıfta öğrencisine okutan öğretmen hikayeyi beğenir ve "bunu nereden aldın" diye sorar. Hikayeyi yazan çocuk "bu benim hikayem" der. Öğretmen diğer çocuklara dönerek, kurgulamanın öneminden bahseder. Aslında hikayenin kurgu olmadığı ve o çocuk tarafından yaşandığı film içinde anlaşılır.

Hikayeler bu anlamda çok şey anlatır. Dikkatli olarak okunmalı ve varsa mesajlar sorgulanmalı ve yorumlanmalıdır.  Soru ise şu: Sizin hikayeniz ne olabilir?

Filmi izlemenizi tavsiye ederim.

Cengiz Eren,

NLP Uzmanı ve Eğitmeni

http://www.erenlp.com

İlgili Linkler:

• Equus Richard Burton
• A ClockWork Orange Otomatik Portakal
• Otomatik Portakal veya başarıya programlanan zihinler
• 2001 A Space Odyssey Sırları
• Yerim Seni NLP Köşe Yazısı

Dönem soğuk savaş günleri. McCarthy dönemi. Cadı avı yapıldığı dönemler. Çok sayıda insanın hayatının ve geleceğinin karardığı, işini kaybettiği, hapse atıldığı ve hatta idamların gerçekleştirildiği dönemler. Bizdeki Ergenekon dönemi gibi. Komünist olduğu düşünülen insanlar, fişlemeler, takipler, içeri atılmalar.

Daha önce çok sayıda filme konu olan bu dönem, bu kez bir senaristin hayatını nasıl etkiliyor, sonuçlarını gösteriyor.

Akıl oyunları filminde de bu konu filmin içindeydi. McCarthy döneminde topluma aktarılan anti-komünist düşünceler, normal insanların beyninde bir hasara yol açmazken, bir dahinin (John Nash) zihninde paranoya ve şizofreniye yol açtığı anlatılıyordu.

Aynı dönemde çalışan haklarını savunan üretken senarist Dalton Trumbo'da bu komünist avı  fırtınasından etkilenir. Medyanın gücünü,  Hollywood'da sermaye sahiplerini, aktör ve aktristleri nasıl etkilediğini gösteriyor.

Bu Oscar adaylarında Amerikan sineması geçmişte yaptığı hatalara ve işlediği suçlara dair günah çıkarıyor, bağırsaklarını temizliyor gibi. Revenant (Diriliş), Big Short (Büyük Açık), Hateful Eigth günah çıkarmaya ait örnekleri sergiliyor.

Trumbo komünist olmadığını söylemediği için hapse girer. Hapis döneminden sonra Hollywood korkudan kendisini aforoz eder. Ancak o bir yolunu bulur ve başkalarının adını kullanarak yazdığı senaryolarla iki Oscar kazanır. Yaşantısındaki önemli detayla iç çatışmaları, çalışma performansı filmde çok güzel aktarılmış. Bir dönemin en önemli senaristini,  filmlere damgasını vuran bu senaristi yakından tanımak güzel.

Sitede yorum yaptığım Spartaküs filminde de bu anlatılmıştı. Stanley Kubrick'in çektiği ve Kirk Douglas'ın başrolünü oynadığı film içine bu karanlık döneme ait sahneler de yerleştirilmiş olduğunu görürüz.  Susturulmak istenen bir senaristin susmamak için yaptıklarının anlatıldığı film Trumbo.

Hem kendisine, hem hiç Oscar alamamış Kubrick'e ve hem de bu dönemin aşılmasına önemli katkıda bulunan Kirk Douglas'a borcunu ödemek isteyen Akademi, çok iyi oyunculuk sergileyen Bryan Cranston'a en iyi erkek oyuncu Oscar'ını verecek gibi görünüyor.

Bryan Cranston, Diane Lane, Ellen Mirren, Louis CK, Elle Fanning, Micheal Stuhlbarg'ın rol aldığı filmin yönetmeni Jay Roach.

İzlemenizi tavsiye ederim. Ancak o karanlık dönemden sonra Hollywood sineması bir daha özgür olamamış, sermaye, devlet ve izleme örgütleriyle bir daha hiç çatışmamış ve onların kontrolunda yönetilir hale gelmiştir diyebiliriz. Bu filmde bile sigara reklamının çok öne çıkarıldığını görmek mümkün.

Cengiz Eren

http://www.erenlp.com

15.02.2016