Çiftlik Bank ve İkna'nın Temelleri
Çiftlik Bank olayı patladığında herkes hayretler içinde kaldı. Kalmalarına gerek var mıydı? Hayret edenler kendileri hiç aldatılmamışlardı.
Bu ülkede böyle çok olay yaşandı. Yaşanmaya da da devam edecek görünüyor.
İkna'nın temel kurallarını gözden geçirmek yerinde olur. Zira nasıl ikna edildiklerini incelemek önemli hale geliyor. İkna edildiğinizde hayatınızın ya da paranızın yönetimibaşkalarına geçmiş olacaktır. O zaman geçmiş olsun diyebiliriz.
Benzeşim
İkna edebilmek için ikna edeceğiniz kitleye benzemeniz gerekir, öncelikle. Sizi dinleyenler ve görenler "aynı bizden biri gibi" diyebilmeliler.
Onlar gibi küçük hatalar yapmalı ve bu hataları da kendisi anlatabilmelidir.
Bilgi ve Otorite
Aynı zamanda çalıştığı konuda derin bilgiye sahip olduğunu da göstermelidir. Kimsenin bilmediği hatta üzerind e düşünmediği örnekleri onlara anlatabilmelidir. Bir tarikat lideri "Kuran'ı Kerim'i yorumlarken, bir başkası "inekler" hakkındaki bilgisini ortaya koyabilir.
İkna edecek kişi zaman zaman otoritesini göstermelidir. Otoritesini gösterdiğinde geri adım atmayacaktır ki, kendisine inanan, ikna olan kişiler onun gerçekten otorite olduğunu anlayabilsinler. Gerektiğinde otoritesini en sert şekilde kullanabilmelidir.
Hayır
Bunun kadar önemlisi "hayır" diyebilmesidir. İknanın temel kurallarından biri bu olsa gerektir. Kendi önermelerini kabul ettirirken kendisine gelen önermeleri reddetmesi onun liderliğini vurgulayacaktır. Aynı zamanda ikili önermeler sunarak önermelerinden birini kabul ettirmesi gereği ortaya çıkar. Böylece i önermelerini kabul ettirmesi liderliğinı biraz daha vurgulayacaktır.
Böylece gruba ikna edilerek katılanlar artmaya başlar. Bu artış genellikle başlangıçta aritmetik dizi halindedir. Gruba katılanlar grup dışında olan kişilereyapılan faaliyetin ne kadar yararlı olduğunu anlatmaya başlayacak ve liderin özelliklerini anlatmaya başlayacaklardır. Böylece liderim olmayan özellikleri varmış gibi algılanacaktır. İnsanların gözünde farklı bir hale gelirken, bu imajın kaybolmaması için liderin grup üyeleri ile yakın ilişkide olmaması ve kendini gizlemesi önemlidir.Zira kendisi ile konuşanlar veya sohbet edenler gerçeği kavrayabilir ve gruptan kopabilirler.
Vaat
Bir de şunu gözden kaçırmamak gerekir. İkna etmek için bir "vaat" olması önemli. Bu vaat, madd i bir kazanç olabildiği gibi, manevi bir kazanç, gelişmek, hatta ahiret bile olabilir. Bir gruba dahil olması isteği, yalnızlık, gelecek korkusu da yapılacak vaatle giderilmesi insanları buna yönlendirecektir. Eksik olduklar ınoktada bir vaat planlamak ise, ikna etmek istediğiniz grubu tanımanız gerektiğini de anlatır.
Bu şekilde aritmek dizi ile artan grup üyelerinde artma olur ve artma hızı geometrik dizi haline gelir. Birer birer üye bulunurken gruba katılanlar birer ikişer üye getirdiklerinde artış hızı 1+2+4+8+16 serisi ile devam eder. Böylece aslında lider veya lider kadrosunun ikna ettiğinden çok fazlası gruba dahil edilir ve sonra birden büyük bir kalabalık oluşur.
Politikada, internette,tarikatlarda, insan ilişkilerinde, zincir pazarlama konusunda çok sık kullanılan bir modeldir, yukarıda anlatılanlar.
Süreklilik
Süreklilik de iknanın olmazsa olmazlarından bir özelliktir. Benzer dil motifleri, ses tonu benzer kavramlar, sürekli olarak aynı şekilde kullanılmalı ve kişilerinzihninde bir takım mimler yaratılmalıdır. Bunu televizyonda, ya da youtube videolarında kolaylıkla takip edebilirsiniz.
Sonrası ise biliniyor. Eğer kurulan sistem akıcı olarak devam etmediğinde tıkanır ve sistenmden kaçış logaritmik dizi halinde başlar. Sistem çöker.
İkna edilen insanlara baktığımızda bu insanların iyi hayat yaşamak için beklentileri olduğunu bilmek gerek. Ama bunu kendileri nasıl yapılacağını bilmedikleri için kendisi gibi olan insanların arasına katılmalarışaşırtıcı olmasa gerek. Bunları yargılamanın, aşağılamanın hiçbir anlamı yok. Koca koca profesörlerin, komutanların, politikacıların ikna edildiği yerlerde, ortalama insanın ikna edilmesi kolaylaşacaktır.
Facebook Twitter Google
Facebook, Twitter, İnstagram ve diğer sosyal medya hesaplarında da ikna edilmek için benzer yönetmeler kullanılmaktadır. Sosyal medya ve Google sizden topladıkları bilgileri toplayıp bunları satmakta ve aynı zamanda size uygun reklamları göstererek ikna etmeye çalışmaktadır. Enson Amerikan seçimlerinde belirli bir algoritme üzerinden muhalifleri ikna etmeye çalışan Cambridge Analytica isimli kuruluş Facebook'un 50.000.000 üyesinin bilglierini kullanarak onları ikna etmeye çalşımıştır. Seçimleri Trump'ın kazanmasında önemli bir payı olduğu ifade edilmektedir Türkiye seçimlerinde de bu bilgiler kullanılabilir. Bu yüzden Çİftlik Bank mağdurlarını eleştirmek çok anlamlı olmayacaktır.
Kendini Korumak ve Hayır Diyebilmek
Kişinin kendisini koruması bu anlamda da önemli. Gerçekten kararı siz mi veriyorsunuz? yoksa ikna ediliyor musunuz? Sürekli olarak benzer bilgiler size aktarılıyorsa, kendinizi korumaya başlamanız ve söylenen cümlelerin yapısına bakmanız, neden ısrar ediyorlar diye düşünmeniz yerinde olacaktır.
Aktarılan bilgileri yorumlayabildiğinizde ve hayır diyebildiğinizde daha sonra mağdur olmaktan kurtulmanızı kolayca sağlayacaktır. Bunun için NLP tekniklerini öğrenmeniz yararlı olabilir.
Cengiz Eren
NLP Uzmanı ve Eğitmeni
http://www.erenlp.com
