Değişime Neden Direnç Gösteririz? NLP ve Değişim
Doğadaki her canlı varlık değişime direnç gösterecektir. Ağaçlar bulundukları yerden ayrılamazlar. Köpekler girdikleri ortamda kendilerine bir bölge belirlerler. Kediler de aynı şekilde. Balıklar, kuşlar da öyle. Leylekler uzun mesafeli hareket etseler de aynı yerlere doğru gidip dönerler.
Bilgisayardaki kısayollarda aynı süreçlerden sayılabilir. Masaüstünüzde varolan dosyalar kolay kolay değiştirilemeyecektir. Telefonda da uygulamaları çalıştırırken kısayolları kullanırız. Facebook uygulaması kısa yoldur, örnek olarak. Twitter ya da bir oyun programı. Kısayollar hayatımızı kolaylaştırır görülse bile , değişime direncin de göstergesidir. Kısayollar dışında başka yollarında olduğunu öğrenmek gerek.
İnsanlar gittikleri yer aynı ise, uzun yollarda aynı yerlerde dururlar, aynı tuvalete girerler ve hatta aynı pisuvar ya da kabini bulmaya çalışırlar. Politik, sosyal, sportif süreçlerde ve hayatın her alanında devam edecektir, değişime direnç.
Yedikleri, içtikleri, kullandıkları nesnelerde bu görülebilir. Dünyadaki her insan için bu söylenebilir. Politik liderlerin uzun süreli olarak seçilmeye devam etmesi, teknik direktörlerin, ya da aktör, aktristlerin sürekli takip edilmesi, ünlü kişilerin takip edilmesi de benzer sebelerden sayılabilir. Değişime direnç korkularda da devam edebilen bir süreçtir. Uçak korkusu, deprem korkusu, panik atak benzeri sorunları olan kişiler, bir yandan bundan kurtulmak isteselerde diğer yandan bunlara farkında olmadan ihtiyaç duyarlar.
Acı Çekmek
Kendisine acı verdiği için eşinden ya da sevgilisinden ayrılan kişi, yeni biri ile tanıştığında o kişinin de bir öncekine benzer davranışları sergilemesi durumunda yenisindende uzun süre ayrılamayabilir. Zira acı çekmeyi öğrendiği için açı çekmeye devam etmek istemektedir, farkında olmadan. Böyle bakıldığında seçimlerinin “acı” versede doğru seçimler olduğu söylenebilir.
Değişim yaşamaya başlayan kişiyi başka bir sorun daha beklemektedir. Değiştiğinde çevresinde eski modeli bilen ve bunun rahatlığını yaşayan kişiler, bu değişimden rahatsız olacaklar ve değişen kişiyi eleştireceklerdir. Hatta o kişinin değişimini ger döndürmeye, aşağı çekmeye ve yalnız bıraklamaya çalışacaklardır.
Öğrenme Süreçleri
Değişim için yapılması gereken şey ise öğrenme süreçleri ile bilginin davranışlara aktarılması ve bunların kullanılır halde olması değişimi başlatacaktır. Öğrenme sürecinin başlayabilmesi için ise “karar” gerekmektedir. Karar veremeyen ve başkalarının kendileri için verdikleri kararlara uyanlar veya dış referanslardan onay alanlar doğal olarak yeni bir şey yapar görünseler de değişemeyecekler, “yeni bir şey yaptım, öğrendim ama neden değişemedim” sorgulamasını yapmaya devam edeceklerdir.
Buradaki önemli noktalardan bir başkası da kişinin yaşadığı tecrübelerden dolayı farkında olmadan oluşan stratejilerinin önemidir. Kaybetmeyi öğrenen kişi farkında olmadan, kazanmayı istediği halde kaybetmeye devam edecektir. Birkaç defa başarısız olan kişi başarılı olmak istediği halde başarısız olmaya devam edecek ve “ben başarılı olmak istiyorum ama neden başarısız olmaya devam ediyorum” diye düşünmeye devam edecektir.
Değişim için kişinin kendi özgür iradesi ile karar vermesi, sonrasında verdiği karar doğrultusunda harekete başlayıp devam etmesidir. Dış referansların söylediklerinden etkilenmemesi kadar verdiği kararı sorgulamaması da önemlidir. Önemli bir bilgi ise “yapmamak yönünde verilen hiçbir karar karar değildir.”
Kısayollar
Hayatınızda bir çok içerikte kısa yollar oluşmuşsa, değişim zamanı gelmiş demektir. Aynı yollardan geçiyorsanız, aynı yemekleri yiyor, aynı takımı tutmaya devam ediyor, aynı arkadaşlarınızla görüşmeye devam ediyorsanız, değişimde zorlanmanız normal sayılabilir. Büyülü kelime ise “yeni”kelimesidir. “Tebdil-i mekanda ferahlık” olması, “yeni tattım gamı kasaveti arkama attım” cümleleri de yeninin önemini anlatır. “Şimdi yeni bireyler söylemek lazım” cümlesi de,” değişmeyen tekşey değişim” cümlesi de yeni olmadığı yeni olmadığı için yarar sağlamayacaktır.
Değişim konusunda zorlandığınızı hissediyorsanız zorlandığınızı değişimin gerçekleşmesi için yapılacak bilgi aktarımları yararlı olabilir.
Cengiz Eren
http://www.erenlp.com
Zihinsel Detoks Programı
NLP Teknikleri ve Değişim
