Yeni Bir Kavram : İçerisi Dışarısı
Kullanıcı Oyu: 0 / 5
- Son Güncelleme: Pazar, 22 Nisan 2012 22:56
- Cengiz EREN tarafından yazıldı.
- Gösterim: 7736
İçerisi Dışarısı yeni bir kavram ve bir çok şeyi açıklıyor. Bu kavram ile yaşadıklarınızı bir gözden geçirin bakalım ne sonuçlar ortaya çıkacak. Ahmet Hakan 21 Temmuz 2011 tarihli yazısında tam da bundan bahsediyordu.
Copyrigth:İçerisi ve Dışarısı kavramı ve makalesi tescil edilmiştir. Herhangi bir sitede, basılı veya görsel medyada izinsiz olarak kullanılamaz ve alıntılanamaz.
Yıllar önce NLP ile ilgili çalışmalara bakıldığında pek çok şeyi açıklar görünüyordu. Ancak daha sonra anladığım şeylerden belki de en önemlisi zihin temiz olmadan sadece NLP'nin değil başka hiçbir konunun insanın gelişime katkıda bulunmayacağını farketmek oldu. Bu anlamda Zihinsel Detoks kavramı bu sonucu gerçekleştirebilen bir uygulamaya dönüştü.
Dahi kimdir? diye sorulduğunda şöyle cevap veriyorum. Kişi yaşadığı bütün tecrübelerin ve sonuçlarının farkında varabiliyorsa, o kişi dahi demektir. Bunun şu anlama geldiğini söyleyebiliriz. Bu kişi yaşadığı tecrübelerin hepsini hatırlıyorsa, farkında olduğu ve olmadığı kaynaklara istediği her an ulaşabilir durumda olduğundan bunları kolaylıkla kullanabilecektir. Trafik kazası yaşayan insanlar "Hayatım film şeridi gibi gözlerimin önünden geçti cümlesini kullanılrlar" canlı kalmışlarsa. Bu aslında zihnin kroyucu bir mekanizmasıdır. Tehlikeye doğru hızla ilerlendiğinde, zihin kurtuluş yolu bulabilmek için geçmişte yaşanan tecrübelerin tamamını gözünün önünden geçirmekte, kendisini kurtaracak bir tecrübeye ulaşmaya çalışmaktadır. Bu durumu yaşayan kişi, karşılaştığı bu durumdan şaşkınlık duyar veya donup kalırsa, kazanın daha büyük hale gelme olasılığı ortaya çıkabilmektedir.
Burada inceleyeceğimiz konu ise yeni bir kavram. Bu kavram farkında olmadan yaşanan tecrübelerin yol açtığı durumları anlamamızı sağlayan ve sonuçların neler olabileceğini gösteren bir kavramdır.
Size şöyle bir cümle söylense ne düşünürsünüz? İçeride misiniz? Yoksa, Dışarıda mı? Çeşitli cevaplar verilecektir, doğal olarak. İçeride olduğumuz yerlere ve durumlara bakıldığında , bildiğimiz ve tanıdığımız yerleri, durumları ve kişileri ifade etmesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Örneğin kişinin yaşadığı ev içerisi olması gerekmektedir. Kendi odası, iş yerindeki çalıştığı bölüm, arkadaşları, hep içeride olan durumları ifade etmelidir. İçeride olan durumlar rahatlığı ve güveni de anlatacaktır.
Dışarısı ise bilmediği yer, durum ve insanların olduğu veya yeni olan herşeyi kapsayacaktır. O zaman dışarıda olan durumların insanı heyecanlandıran, tedirgin eden ve hatta korkutan bir yanı olduğudur. Dışarıdaki durumları sürekli yaşayan kişi için bu alanlar, yerler ve kişiler daha sonra içerisi haline dönüşecek ve kişi kendisini buralarda da daha rahat hissetmeye başlayacaktır. Normal süreç böyle işlemesi herekmesine rağmen hayatın içinde ve özellikle küçük yaşlarda yaşanan tecrübeler sonucunda kişinin farkında olmadığı bir değişim, hem de zincirleme bir değişim gerçekleşmektedir.
Bu değişim nedir diye sorulduğunda şu söylenebilir. Kişi içeride yani güvenli hissettiği bir durumda sert bir darbe ile karşılaşır ve bundan çok etkilenirse (algı seviyesi ve zeka hızının yüksek olması etkilenmeyi arttıracaktır.) o zaman içerisi farkında olmadan dışarısı haline dönüşecektir. Bu ise yine farkında olunmayan başka bir değişimi gerçekleştirecek ve dışarısının da içerisi olarak algılanmasını sağlayacaktır.
Bunun tam tersi de söylenebilir. Kişi, kendisi için dışarısı olan bir alanda veya durumda darbe yerse o zaman kişi hep içeride kalmaya çalışacak ve kendisi için dışarısı olan alanlar, kişiler ve durumlar içinde yer almamaya çalışacaktır.
Biraz daha detaylı düşünüldüğünde İçerisi ve dışarısı kavramları şekli olarak şu şekilde ifade edilebilir.
İçerisi Dışarısı
Değişimden sonra Dışarısı İçerisi
Yatılı okul örneği buna verilebilecek örneklerden biridir. Küçük yaşta yatıılı okula gönderilen çocuk ilk gün korkacak hatta donup kalacak ve evini özleyecektir. Daha sonra yatılı okula alıştıktan sonra evini aramamaya başlayacak ve hatta evde olduğu zamanlarda yatılı okulda arkadaşlarını ve okulu özleyecektir. Böylece içerisi olan evi dışarısı olarak algılanmaya başlamış ve farkında olmadan dışarısı da içerisi haline dönüşmüştür. Bu etki yine farkında olmadan bütün hayatı boyunce devam edecektir. İşyeri ve işyerinde iyi arkadaşlıklar kurulmuşsa günde 25 saat çalışmak isteyecek ve evini hiç aramayacaktır. Gazeteci ve yazarların çoğu farkında olmadan içerisini dışarı, dışarısını da içerisi olarak algılayan kişiler olduğunu söyleyebilir. Haber dışarısıdır. Habere konu olmak ise içerisi. Bu yüzden gazeteciler habere konu olmaktan hiç hoşlanmayacaklardır da diyebiliriz.
Aileden çok arkadaşlık, evde yemekten çok dışarıda yemek, evin dekorasyonun ya çok renksiz ya da yaşanma izi göstermeyen müze gibi evler olduğunu da ifade edebiliriz. Kişi farkında olmadan aile uzak bir kalmaktadır.. Arkadaşlar ve uzun süreli arkadaşlıklar önem kazanacaktır. Daha sonrasında ise bu etkiler devam edecek, kişi yeni bir işe başladığında onun için dışarısı olması gerekirken içerisi olarak algılandığı için yüksek performans gösterecek, ancak o işyerine alıştığı ve bütün arkadaş ve yöneticilerini tanıdığı için içerisi haline dönüşmeye başladığında ya performansı düşecek ya da o işyerinden ayrılmak isteyecektir. Ancak çalıştığı iş yerinde diken üstünde oturursa, o işyeri dışarısı olarak algılanacağı için çok uzun müddet o yerde çalışmaya devam edecektir.
Bu değişim sadece yatılı okul örneği dışında da yaşanan tecrübelere bağlı olarak şekillenebilmektedir.
Örneğin ebeveynlerinden beklemediği bir tokat yiyen, henüz ölümün ne olduğunu bilmeden ebeveynlerinin ve akrabaların feryatlarına şahit olan, anne ve baba kavgasını dışarıdan görerek ya da görmeden izleyen, bir yakını ya da akrabası tarafından kendi evinde ve yatağında tacize uğrayan çocuklar için içerisi, dışarısı olarak değişecektir. Bu çocuklar büyüdüklerinde hep dışarıda yer almaya çalışacaklardır. Bu liste uzatılabilir.
Böylece dışarısını içerisi olarak algılayan çocuklar büyüdüklerinde çok başarılı da olabilecekler, ancak kendi evlerinde huzur bulmaları mümkün olmayacak ve evliliklerini de uzun zaman sürdürmeleri de zorlaşacaktır.
Yeni tanıştığı insanlara çok iyi davranan bu kişiler, yakınlaşma arttıkça başlangıçtaki ilgilerini kaybetmeye başlayacaklar, hatta sevdikleri insanlardan uzaklaşmaya çalışacaklardır.
Bunun tam tersi de mümkün olabilir, tabii ki dışarıda beklemediği bir darbe yiyen kişi içeriye kapanacak ve kendisi için dışarısı olan durumları yaşamayı istemeyecektir. Örnek verilmek gerekirse işe başladığında zorlanacak, ancak alışma dönemi sona erdikten sonra o işyerinden kolay kolay ayrılmak istemeyecektir Aynı şekilde mutsuz bir evliliği olsa bile bu evliliği farkında olmadan ama bilerek sürdürmeye devam edecektir.
Bu değişim sürekli olduğu gibi anlık da olabilmektedir. Örneğin bir toplantıda, toplantı ile ilgili olan konulardan çok farklı şeyler düşünen kişi de farkında olmadan dışarıya çıkmış sayılabilir.
Bunun cinsel hayata yansımaları da farklılık ortaya çıkaracaktır. Eşi ile yatağı yerine kanepe de, ev yerine otelde daha rahat cinsel birliktelik yaşayan kişiler için dışarısının önemli olduğuna dair göstergeler sayılabilir.
Bütün bu detaylar İçerisi ve Dışarısı kavramının hayatımıza neler getirdiğini göstermektedir. Bir başka örnek verilmek gerekirse uzun askerlik dönemi içerisinin dışarısı halıine dönüşmesini sağlayan durumlardan biri sayılabilir.
Biraz daha detaylandırmak gerekirse, İçerisi dışarısı olduğunda dışarısı içerisi olacaktır diye açıklamaya çalışmıştık. Bu detay da içerisinin içerisi ve dışarısı, dışarısının içerisi ve dışarısı olarak adlandırılabilir. Bu ise yapıyı biraz daha karmaşıklaştırmaktadır. Bir sahne sanatçısı için dışarısı içerisi olmuştur, ama içerisinin içerisi sahnedir, içerisinin dışarısı ise gece hayatıdır. Kişi sürekli olarak sahnede yer almak isteyecek, bunu yapamadığı zamanlarda gece hayatına akacaktır. Evi içerisi olduğu için dışarısı olarak algılanacak ama evinde sürekli misafirler ve yabancılar olmasına gayret sarfederek evinin dışarısı olmasını sağlamaya çalışacaktır.
Futbolcular için de benzer sürecin işlediği söylenebilir. Kendi şehrinden veya ülkesinden gelen kişi için, örneğin Istanbul dışarısıdır. Dişarısı içerisi olarak algılandığı için şehre kolaylıkla adapte olacak, içerisinin içerisi saha, içerinin dışarısı ise gece hayatı olacaktır. Böylece, yasaklar konsa bile , kamp içerisi olduğu için hep dışarıda olmaya gayret gösterecektir.
Köşe yazarları içinde benzer bir durum varsayılabilir. Yazdıkları köşeler dışarısının içeri dönüşmüş hali sayılabilir. Bu yüzden köşe yazmaya devam etmek zorunluluğunu hissedeceklerdir. Köşe yazarlarının hangi tecrübelerinden dolayı bu içerisi, dışarısı değişimini yaşadıkları, kendi haklarında yazdıkları yazılarından kolayca bulunabilmektedir. (Bkz. Kishileaks ve köşe yazarları yazıları.)
İlginç tesadüf Ahmet Hakan bu günkü yazısında şöyle yazıyordu.
Ne zaman yeni bir yere gitsem, mutlaka üç aşamadan geçerim.
Bir: Kısa süren bir yadırgama aşaması...
İki: “Buraya yerleşebilirim “ noktasına kadar varan benimseme aşaması
Üç: Bir dakika bile durmayacak denli sıkılıp bunalma aşaması,
Ahmet Hakan'ın yazdıkları ve yukarıda anlatılanlar bu kadar üst üste örtüşebilir. Bu Ahmet Hakan için dışarısının içerisi olduğu ve içerisi haline dönüşmeye başladığında oradan kaçma isteğinin nedenleri olduğunu açıklıyor, tam anlamı ile.
O zaman kendinize sorabilirsiniz. İçeride misiniz? Yoksa dışarıda mı? Ya da bir çok yazar gibi Eşikte (araf) kalan lardan mısınız?
